Stypendia naukowe mogą być ważnym wsparciem rozwoju kariery. Co ważne, tego typu stypendia skierowane są nie tylko do studentów, doktorantów czy młodych naukowców, ale także do absolwentów. Różnorodność dostępnych stypendiów oznacza, że prawie każdy znajdzie coś dla siebie.
Stypendium naukowe – co warto wiedzieć?
Stypendium naukowe może być nagrodą za dotychczasowe osiągnięcia lub wsparciem przyszłych działań badawczych. Warto pamiętać, że stypendia przyznawane są w kilku różnych dziedzinach – zarówno humanistycznych, jak i ścisłych. Stanowią największą grupę społecznych programów stypendialnych w Polsce. Wiele programów stypendialnych ma charakter hybrydowy – oznacza to, że organizatorzy biorą pod uwagę różne rodzaje kryteriów m.in. artystyczne i naukowe. Badania pokazują, że stypendia są przyznawane głównie studentom, jednak organizowane są również stypendia dla doktorantów, absolwentów i pracowników naukowych.
Stypendium naukowe – kto przydziela?
W większości przypadków stypendia przyznawane są przez gminy. Z raportu badawczego wynika, że w jednostkach miejskich zorganizowano co najmniej 15 programów stypendialnych. Są to zazwyczaj dotacje lokalne przyznawane mieszkańcom danej gminy, miasta, powiatu czy województwa. Stypendium na badania zapewniają także fundacje, stowarzyszenia, uczelnie oraz firmy. Są to często, programy o charakterze krajowym.
Jakie kryteria trzeba spełniać, żeby otrzymać stypendium naukowe
Stypendia przyznawane są na podstawie dotychczasowych osiągnięć – średnia ocen, publikacje naukowe, prezentacje lub złożone projekty badawcze, a także inne planowane działania badawcze – np. studia, udział w konferencjach. Ważne jest, aby te dwa rodzaje kryteriów się nie wykluczały – np. w przypadku stypendiów finansujących studia przedstawiane są dotychczasowe osiągnięcia i motywacja do studiowania, a także plany naukowe wnioskodawcy, które należy opisać w formularz zgłoszeniowy. W zależności od programu organizatorzy mogą uwzględnić inne kryteria, które nie są bezpośrednio związane z dorobkiem naukowym wnioskodawcy – np. dochód rodziny, aktywność społeczna i wolontariat, wiek wnioskodawcy czy poziom wykształcenia. Co ważne, do wniosku często muszą być dołączone dodatkowe dokumenty potwierdzające dorobek naukowy stypendysty np. dyplom. Popularne jest również proszenie o referencje od nauczycieli lub przełożonych.
Jakie inne świadczenia oprócz stypendium
Oprócz stypendium warto zainteresować się konkursami naukowymi. Powszechne są wśród nich rozprawy i projekty badawcze zorientowane na studentów. Nie brakuje też bardziej nietypowych propozycji – takich jak konkursy na nowatorskie projekty, eseje czy reportaże.
Rozliczenie stypendium naukowego
Stypendia za wyniki w nauce są zwolnione z podatku, jeżeli przyznaje je szef MNiSW lub Minister Edukacji Narodowej. W przypadku stypendium socjalnego środki budżetu państwa, gmin oraz szkół i uczelni nie są opodatkowane. W niektórych przypadkach stypendyści są zobowiązani do uiszczania rocznej opłaty. Na formularzu
PIT-8C znajdują się informacje o wypłaconych w roku podatkowym stypendiach osobom, które otrzymały stypendium podlegające opodatkowaniu dochodowym, a także studentom, którzy otrzymali stypendium w wysokości ponad 3800 zł w ciągu całego roku podatkowego. Po zakończeniu roku podatkowego instytucje wypłacające stypendia sporządzają informację podatkową PIT-8C o wypłaconych stypendiach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy. Jednakże trzeba dodać że osoby, które nie ukończyły 26 lat nie muszą składać rocznej deklaracji.